Volkskrant

In tegenstelling tot 1979 zijn nu vrouwen massaal op straat.

Betogers en ordetroepen slaags in Teheran

24 juni 2009

Hervormingsgezinde demonstranten en de oproerpolitie zijn woensdag in straten rond het Iraanse parlement in Teheran slaags geraakt. Honderden actievoerders waren ondanks een uitdrukkelijk demonstratieverbod naar het parlementsgebouw getrokken om nieuwe verkiezingen te eisen, zeiden ooggetuigen. De politie ging ze te lijf met wapenstok en traangas. Ook werd in de lucht gevuurd.
Het aantal agenten was veel groter dan het aantal betogers en de politie sloeg hard op de demonstranten op het Baharestan Plein in, zeiden ooggetuigen. Sommige betogers sloegen niettemin terug, terwijl anderen naar een andere plek, het Sepah Plein, vluchtten, ongeveer twee kilometer verderop.
Boven het centrum van Teheran hingen helikopters. Honderden leden van de oproerpolitie, leden van de Revolutionaire Garde en Basiji-agenten in burger patrouilleerden in de straten en probeerden iedere samenscholing te voorkomen. In de omliggende straten werden duizenden reservetroepen achter de hand gehouden, zeiden ooggetuigen. De autoriteiten verboden buitenlandse journalisten de straat op te gaan, zodat het onmogelijk was de verhalen van ooggetuigen te verifiëren.
Zahra Rahnavard, echtgenote van oppositiekandidaat Mir Hossein Mousavi, ging woensdag in tegen het demonstratieverbod en zei dat het Iaanse volk het grondwettelijke recht heeft te demonstreren. De regering kan niet net doen alsof de staat van beleg in de straten is afgekondigd, zei Rahnavard, een voormalig studentendecaan die samen met haar man campagne voerde. Zij riep verder op tot de invrijheidstelling van allen die bij de protesten zijn gearresteerd. Zij deed de oproep op een van de hervormingsgezinde websites die haar man steunen.
Mousavi zelf liet weinig van zich horen sinds de betogers in het weekeinde grotendeels uit het straatbeeld verdwenen. Op zijn website werd woensdag afstand genomen van de oproep voor een betoging bij het Iraanse parlement. De demonstratie werd als onafhankelijk bestempeld.
Ondertussen zou achter de schermen de ene na de andere oppositiefiguur worden opgepakt. Volgens gegevens van de regering zijn in Teheran zeker 627 arrestaties verricht. Amnesty International riep de regering op de arrestanten te laten bezoeken door verwanten, advocaten en medisch personeel.
Ayatollah Ali Khamenei zei opnieuw dat de regering niet zou toegeven aan de eis om ongeldigverklaring van de presidentsverkiezingen van 12 juni. Hij bevestigde dat hij opdracht had gegeven de protesten te beëindigen. ‘Ten aanzien van de huidige situatie stond ik en sta ik op naleving van de wet’, aldus de ayatollah. ‘Systeem noch volk zal toegeven aan druk, tegen geen enkele prijs.’
Khamenei herhaalde dat de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en andere landen achter de straatprotesten zaten. Minister van buitenlandse zaken Manouchehr Mottaki liet weten dat de regering overweegt de diplomatieke betrekkingen met Londen op een lager niveau te brengen. Iran wees dinsdag twee Britse diplomaten uit, waarna Londen twee Iraniërs uitzette.
Minister van inlichtingen Hossein Mohseni Ejei zei dat een onbekend aantal mensen met een Brits paspoort was opgepakt. Hij weidde niet uit, maar maakte gewag van Britse inmenging in Irans aangelegenheden.
Volgens sommige staatsmedia zijn bij de straatgevechten van afgelopen week zeventien doden gevallen. Andere media spreken van 27 doden.
Een conservatieve kandidaat bij de presidentsverkiezingen, Mohsen Rezaie, zei zijn klacht over fraude bij de verkiezingen ‘ten behoeve van het land’ in te trekken. De stap van Rezaie, oud-commandant van de Revolutionaire Gardisten, maakt het de regering gemakkelijker de verkiezingsoverwinning van zittend president Mahmoud Ahmadinejad straks officieel te bekrachtigen. De televisie meldde al dat Ahmadinejad tussen 26 juli en 19 augustus zal worden beëdigd.
Een ander lid van de oppositie, Mahdi Karroubi, had voor donderdag opgeroepen tot een dag van nationale rouw voor de dodelijke slachtoffers van de onlusten. Een woordvoerder van Karroubi’s campagne liet weten dat het plan was afgeblazen vanwege verzet van de autoriteiten.
Een medewerker van Mousavi bevestigde dat maandagavond een inval had plaatsgevonden bij de krant Kalemeh Sabz of het Groene Woord. Er zouden 25 redacteuren zijn opgepakt. De krant, die als een spreekbuis van Mousavi wordt beschouwd, was al een week niet verschenen.
Twee spelers van het nationale voetbalelftal, Mehdi Mahdavikia en Ali Karimi, namen om persoonlijke redenen ontslag, meldde het semi-officiële persbureau Isna. Het paar behoorde tot de voetballers die in een WK-kwalificatiewedstrijd tegen Zuid-Korea een groene polsband droegen. Groen is de kleur van de hervormers.,